Մանանա Ղազարյան «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր 

1. Կետերը փոխարինի՛ր փակագծերում տրված բառերից կազմված համապատասխան գոյականներով:

 

Շախմատում մի կանոն կա. չի թույլատրվում վերցնել թագավորին (թագ): Մի անգամ այդ կանոնը Ֆրանսիայի Լյուդովիկոս Վեցերորդ արքային փրկեց անխուսափելի կործանումից (կործանել):

Մի մարտի ժամանակ ֆրանսիական զորքերը պարտություն (պարտվել) կրեցին անգլիացիներից: Ինքը՝ Լյուդովիկոսը, ընկել էր անգլիացի զինվորների շրջապատման (շրջապատել) մեջ: Լսվեց հաղթող զինվորներից մեկի բացականչը (բացականչել)՝ արքային վելցրի՜նք: Բայց թագավորը (թագ) իրեն չկորցրեց և ի պատասխան գոռաց.

— Մի՞թե չգիտես, որ նույնիսկ շախմատում արքային չեն վերցնում: Զարմացած զինվորները մի պահ ետ քաշվեցին, և արքան ճեղքեց շրջապատումը (շրջապատել):

2. Կետերը փոխարինի՛ր փակագծերում տրված բառերից կազմված համապատասխան գոյականներով:

Լաբիրինթոս նշանակում է խճճված դրություն, որից դուրս գալը կապված է դժվարությունների (դժվար) հետ: Հին հույները, եգիպտացիներն ու հռոմեացիները լաբիրինթոս անվանում էին այն կառույցները (կառուցել), որոնք ունեին բազմաթիվ խճճված սենյակներ ու անցումներ (անցնել):

Ըստ հունական ավանդույթի (ավանդել)՝ հրաշագործ արվեստագետ (արվեստների գիտակ) Դեդալոսը մի այնպիսի լաբիրինթոս է կառուցում Կրետե կղզում, որտեղ մտնողն այլևս ելքը (ելնել) չի գտնում: Այդ լաբիրինթոսում Կրետեի Մինոս թագավորը (թագ) բանտարկում է մարդու գլուխ և ցուլի մարմին ունեցող ահռելի Մինոտավրոսին:

898. Խորանարդը, որի ծավալը 1 մ3

է, բաժանված է 729 հավասար

խորանարդիկների։ Ինչքա՞ն է դրանցից յուրաքանչյուրի կողի

երկարությունը։ 1/729։  1/9*1/9*1/9=1/729 մի կողի երկարությունը 1/9

899. Ուղղանկյունանիստի ծավալը 8 1/27 մ3 է։ Գտե՛ք այն ուղղանկյունա-

նիստի ծավալը, որն ունի՝

ա) նույն հիմքը և 2 անգամ մեծ բարձրություն,

8 1/27*2=217/27*2= 434/27=16 2/27

բ) նույն բարձրությունը և 2 անգամ մեծ երկարություն և լայնու-

թյուն, 8 1/27*4=32 4/27

գ) նույն բարձրությունը և հիմքի 2 անգամ մեծ մակերես։ 16 2/27

900. Որոշե՛ք ուղղանկյունանիստի ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝

3 1/3սմ, 4 1/4 սմ, 5 1/5սմ։ Գտե՛ք նաև նրա նիստերի մակերեսները և

որոշե՛ք, թե նրանցից որի մակերեսն է ամենափոքրը։

3 1/3* 4 1/4 *5 1/5=10/3*17/4*26/5=221/3=73 2/3

3 1/3* 4 1/4=10/3*17/4=85/6

4 1/4 *5 1/5=17/4*26/5=221/10= 22 1/10

3 1/3*5 1/5=10/3*26/5= 52/3=17 1/3

901. Սենյակի ծավալը 40 1/4մ3 է, իսկ բարձրությունը՝ 2 1/2մ։ Գտե՛ք նրա

հատակի մակերեսը։

40 1/4=161/4

2 1/2=5/2

161/4:5/2=161/10=16 1/10

902. Ուղղանկյունանիստի ծավալը 60 սմ3 է, լայնությունը՝ 2 1/2 սմ, բարձրությունը՝3 1/3 սմ։ Այդ ուղղանկյունանիստի բարձրությունը փոքրացրել են 2 սմ-ով։ Ինչքա՞ն է ստացված ուղղանկյունանիստի ծավալը։

5/2*10/3=50/6=25/3

60:25/3=12*3/5=36/5

36/5*5/2*4/3=24

903. Շինարարության համար ուղարկվող աղյուսներն ունեն հետևյալ չափերը՝ 20 սմ, 15 սմ,              6 1/2սմ։ Բեռնատար մեքենայի մեջ տեղավորված աղյուսների ծավալը 7 4/5 մ3 է։ Քանի՞ աղյուս է ուղարկվել շինարարություն։

20/100*15/100*13/200=195/100000=39/20000

7 4/5:39/20000=39/5*20000/39=4000

907. Նետում են խաղոսկրը։ Ինչի՞ է հավասար երեքի բազմապատիկ
թիվ բացվելու հավանականությունը։ 2/6

909. Եռանկյան կողմերից մեկը 26 սմ է, երկրորդը 3 անգամ փոքր է երրորդից։ Գտե՛ք եռանկյան կողմերը, եթե նրա պարագիծը 62 սմ է։

26+a+3*a=62

4a=62-26

4a=36

a=9

9*3=27

910. Երկու թվերի գումարը 220 է։ Թվերից մեկը մյուսից 4 անգամ մեծ
է։ Գտե՛ք այդ թվերը։

a+b=220      b=4a

a+4a=220

5a=220

a=44

b=4*44=176
911. Որքա՞ն ժամանակում ժամացույցի մեծ սլաքը կպտտվի 15°, 30°, 60° անկյունով։

60*15/360=5/2=2 1/2ր

60*30/360=5ր

60*60/360=10ր
912. Միևնույն ճանապարհը հեծանվորդն անցել է 2 ժամում, իսկ հետիոտնը՝ 7 ժամում։ Գտե՛ք նրանց արագությունները, եթե հեծանվորդի արագությունը 10 կմ/ժ-ով մեծ է հետիոտնի արագությունից։

x- հետիոտնի արագություն

7x=2*(x+10)

7x-2x=20

5x=20

x=4

10+4=14
913. Նավակը գետի հոսանքի ուղղությամբ լողաց 3 ժամ, իսկ վերադարձավ 4 ժամում։ Նավակի սեփական արագությունը 14 կմ/ժ է։ Գտե՛ք գետի հոսանքի արագությունը։

3*(x+14)=4*(14-x)

3x+42=56-4x

7x=14

x=2 կմ/ժ