Մանանա Ղազարյան «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր 

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ է հաղորդում Մովսես Խորենացին Սկայորդու մասին:

Ըստ Մովսես Խորենացու` Հայկազունիների ավագ ճյուղի ներկայացուցիչ Սկայորդին իշպանություն է ստեղծում Հայաստանի հարավ-արևմուտքում: Նա այնքան էր ուժեղացել, որ Ք.ա. 681 թվականին առանց վարանելու ապաստան է տալիս Ասորեստանի թշնամիներին:

2. Ո՞վ է Պարույր Հայկազունին:

Պարույրը Սկայորդու որդին է:

3. Ներկայացրեք նրա գործունեությունը:

Պարույրի գլխավորությամբ հզորանում էր այս իշխանությունը: Պարույրը տիրում էր Վանա լճից մինչև Եփրատ ընկած ողջ տարածքին: Նա դաշինք կնքեց Մարաստանի և Բաբելոնիայի հետ` ընդդեմ Ասորեստանի: Ք.ա. 612 թ. դաշնակիցների զորքերը գրավեցին Ասորեստանի մայրաքաղաք Նինվեն: Դրան մասնակցելու համար Պարույր Հայկազունին թագադրվեց Մարաստանի արքայի կողմից և ճաբաչվեց Հայաստանի թագավոր:

4. Ի՞նչ անուն է ստացել Հայկազունիների նոր ճյուղը: Ինչու՞:

Ք.ա. 580-570-ական թթ. Պարույրի հաջորդներից նշանավոր դարձավ Երվանդ առաջին Սակավակյացը: Վերջինիս անունով էլ Հայկազունիների արքայատոհմի նոր ճյուղը պատմագիտության մեջ կոչվում է Երվանդունի կամ Երվանդական

5. Նկարագրեք Երվանդ Սակավակյացի գործունեությունը:

Երվանդ Սակավակյացն ուներ 40.000 հետևակ և 8000 հեծյալ զորք: Նրա օրոք թագավորության սահմանները հյուսիսում հասնում էին Կուր գետ և Սև ծով, հարավում`Հյուսիսային Միջագետք, իսկ արևմուտքում` Կապադովկիա: Այսպես ձևավորվեց համահայկական երկրորդ թագավորությունը:

6. Ե՞րբ է գահակալել Տիգրան 1 Երվանդյանը: Ինչու՞ նա օգնեց Կյուրոս Մեծին:

Երվանդ Սակավակյացին հաջորդեց որդին` Տիգրան 1 Երվանդյանը (Ք.ա. 570-525 թթ.): Ք.ա. 550 թ. Տիգրան 1-ը աջակցեց պարսից արքա Կյուրոս Մեծին` տապալելու Մարաստանի տերությունը, քանի որ վերջինս արշավել էր Հայաստանի դեմ:

7. Ինչպե՞ս է բնութագրում Հայոց պատմահայրը Տիգրան Երվանդյանին: Ներկայացրեք նրա թագավորության սահմանները:

Մովսես Խորռնացին նրան համարում է Հայկից և Արամից հետո ամենաքաջ Հայկազունին: Հույն պատմիչ Քսենոփոնը տեղեկացնում է, որ Տիգրանն աշակերտել էր մի փիլիսոփայի և աչքի էր ընկնում իր իմաստությամբ և տաղանդով:

Տիգրան 1-ին իշխանությունը բուն Հայաստանից բացի տարածվում էր Կապադովկիայի, Վրաստանի և Աղվանքի վրա:

Ես կարդացել եմ<< Փոքրիկ արքայադուստրը>> գիրքը։

Այս գիրքը մի աղջկա մասին է, որի անունը Սառա քրու է: Սառան հայրիկի հետ մեկնում է Լոնդոն սովորելու: Տիկին Մինչինի վարժարանում Սառան իրեն շատ անսովոր է զգում: Սառան շատ էր սիրում գիրք կարդալ և պատմություներ հորինել: Ամենօր աղջիկը պատմություներ էր հորինում ամենինչի մասին: Տիկին Մինչինի վարժարանում Սառան ունենում է  շատ դժվարություններ, որի միջով աղջիկը անցնում է և մնում է <<Արքայադոուստր>>: Իմ կարծիքով այս գիրքը ուզում է ասել, որ պետք չէ հուսահատվել ,եթե նույնիսկ առանց ծնողների ես մնացել: Սառան լինելով միայն 10 տարեկան, իրեն պահում էր մեծի նման:

Այժմ ես կարդում եմ << Շարլոթի սարդոստայնը>> գիրքը:

826. Օգտվելով գումարման տեղափոխական և զուգորդական
օրենքներից՝ հաշվե՛ք առավել հարմար եղանակով.
ա)-3/4+2-11/12+3/4+11/12=0, գ) 8 3/5-6 3/7-4/15-1 1/25+6 3/7=7 22/75 ,
բ) -1/2-2/5+1 3/4+2/5+4 1/4=5 1/2 , դ) -9 2/7-4/21+8/9+8 2/7-8/9=-1 4/21 ։
827. Հաշվե՛ք (a + b) + c և (c + b) + a արտահայտությունների արժեքները,
եթե՝
ա) a=-3 8/9 ,b= -4 5/12 , c=2 4/15 ,

(-3 8/9 +( -4 5/12)) + 2 4/15=-8 11/36+2 4/15= -6  7/180
բ) a= 10 17/30, b= -8 9/25 , c= -12 11/20 ։

(10 17/30+(-8 9/25))+(-12 11/20)= 2 62/300-12 165/300=- 10 103/300
828. Հաշվե՛ք a ⋅ (b ⋅ c) և c ⋅ (b ⋅ a) արտահայտությունների արժեքները, եթե՝
ա) a=-2 1/2, b= -6 3/5, c= 3 3/4

(-2 1/2)*(-6 3/5*3 3/4)=(-2 1/2)*(- 23 1/10)=5*231/2*10=231/4=57 3/4

բ)a=5/9, b= -4 6/7, c= -1 8/9

5/9*((-4 6/7)* (-1 8/9 ))=5/9*578/63=2890/567=5 55/567

835. Կատարե՛ք ռացիոնալ թվերի բաժանում՝ նախապես դրանք գրիառնելով ամբողջ թվերի հարաբերության տեսքով.
ա)(3 2/5):(-1 1/5)=17/5:(-6/5)=17/6=2 5/6 ,                                                                                                       գ) (-32 9/10):(-8 1/2)=(-329/10):(-17/2)=329/85=3 74/85 ,
բ) (-2/3):(1 5/6)=(-2/3):(11/6)=-4/11 , դ) (-7 4/9):(-11 2/9)=(-67/9):(-101/9)=67/101 ,                            զ) (15 7/8):(-3 6/7)=(127/8):(-27/7)=-889/216=-4 25/216 ։

840. Երեք օրում խանութում վաճառվել է թենիսի 45 գնդակ։ Առանձին օրերին վաճառված գնդակների քանակները հարաբերում են իրար այնպես, ինչպես 3 ։ 2 ։ 4, այսինքն՝ առաջին օրը վաճառել են բոլոր գնդակների երեք մասը, երկրորդ օրը՝ երկու մասը, իսկ երրորդ օրը՝ չորս մասը։ Քանի՞ գնդակ է վաճառվել խանութում ամեն մի օրը։

3x+2x+4x=45    x=45:9=5

օր-1  3*5=15

օր-2   2*5=10

օր-3  4*5=2
841. Շրջանի մակերեսը 720 սմ2 է։ Գտե՛ք նրա այն սեկտորի մակերեսը,որի անկյունը հավասար է 180°-ի, 120°-ի, 90°-ի, 72°-ի, 36°-ի, 30°-ի։
Կազմե՛ք համապատասխան համեմատություններ սեկտորի մակերեսի և նրա անկյան մեծության հարաբերությունների համար։
360/180=720/360
360/120=720/240

360/90=720/180

360/72=720/144

360/36=720/72

360/30=720/60
842. Ապրանքի գինը 15 %-ով բարձրացնելուց հետո այն դարձավ 46000
դրամ։ Ինչքա՞ն էր ապրանքի սկզբնական գինը։

46000-115%

x-100%

46000*100:115=40000

Ե՞րբ են մարմինները համարվում էլեկտրականացված:

Եթե շփելիս մարմինը ձեռք է բերում այլ առարկաները ձգելու հատկություն, ապա ասում են, որ մարմինն էլեկտրականացել է 

Ո՞ր էլեկտրական լիցքերն են անվանում դրական , և որո՞նք ՝ բացասական :

Ընդունված է մետաքսով շփելիս ապակու վրա առաջացած լիցքն անվանել դրական (+), բրդով շփելիս էբոնիտի վրա առաջացած լիցքը` բացասական (–):